سروستان
شهرستان سروستان یکی از شهرستان های استان فارس می باشد که در ناحیه مرکزی این استان واقع شده است. مرکز این شهرستان، شهر سروستان می باشد. جمعیت این شهرستان بر پایه سر شماری سال 1395 برابر با ۳۸٬۱۱۴ تن بوده است. اعلاالدوله یکی از محرومترین روستاهای این شهرستان به شمار میرود. بر اساس شواهد موجود پیدایش و تکوین حیات اجتماعی در سروستان به گذشته باستانی به ویژه عصر ساسانی باز می گردد. وجود ده ها اثر معتبر تاریخی و ظهور و درخشش مشاهیر علم و ادب در خطه سروستان، تجلی دیرینگی و عمق ریشه های فرهنگی و مدنی این منطقه، در تاریخ ایران زمین می باشد.
چهار طاقی رباط (پیر رباط)
چهار طاقی رباط (پیر رباط) در شهرستان شیراز، بخش سروستان واقع شده و مربوط به دوره اسلامی است. این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۳۳۹۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کاروانسرای خیر آباد
کاروانسرای خیر آباد شهرستان سروستان کیلومتر ۲۰ جاده سروستان به شیراز، روستای خیرآباد واقع گردیده‌است و مربوط به دوره صفویه می‌باشد. این اثر در ۲۵ آبان 1384 با شماره ثبت ۱۳۷۴۳ به عنوان آثار ملی به ثبت رسید.
کاروانسرای شاه عباسی مهارلو
کاروانسرای شاه عباسی مهارلو مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان شیراز، بخش سروستان، دهستان مهارلو، جنوب شرق روستای مهارلو، در میان باغات بادام و انار واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۲۰۸۰۵ در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بقعه شیخ یوسف سروستانی
بقعه شیخ یوسف سروستانی از چندین ستون سنگی و دو چهارتاقی تشکیل پیدا کرده‌است. این بنا به طرز زیبایی در وسط شهر سروستان قرار دارد. از لحاظ معماری به دوره ایلخانی بر می‌گردد و تزئینات بنا متأثر از تزئینات رایج آن دوران است. در اقلیم پارس آمده است که این بقعه که محل زندگی و تدریس شیخ یوسف بن یعقوب بوده شامل دو چهار طاقی و چندین ستون سنگی و رومی‌هایی از سنگ‌تراش است. معماری این بنا مانند معماری بناهای ساسانی است و شیوه سنگ‌تراشی آن همانند خداینانه مسجد جامع عتیق شیراز است. در درجه اول اهمیت عنصر تزئین بنا حجاری است که تزئینات عمده حجاری شامل کتیبه‌ها به خط کوفی، ثلث، نسخ و نقوش اسلیمی یعنی پیچ در پیچ است. علاوه بر این عناصر تزئینی هنر کاشیکاری در این بنا به کار رفته که متأسفانه امروز آثاری از این هنر در بنا موجود نیست. بنا به مدارک جزیی که به دست آمده چنین استنباط می‌شود که در طرفین گوشواره‌ها یعنی بخش‌های کوچکی شکل از کاشی‌های زرین فام یا نقوش گیاهی و کاشی‌های با لعاب فیروزه‌ای به شکل صلیب استفاده گردیده است.
کاخ سروستان
این کاخ از آثار دوره ساسانی می باشد و در9 کیلومتری جنوب شرقی سروستان و در مسیر روستای نظر آباد واقع گردیده است. نمای اصلی بنا در ضلع جنوبی قرار دارد که شامل یک ایوان مرکزی و دو ایوان کوچکتر در دو طرف است. ایوان مرکزی به تالار اصلی و پس از آن به چهار حیاط متصل می‌شود و دیوار جنوبی تالار مرکزی به یک ایوان جانبی خارجی راه می‌یابد. ایوانی که در سمت شمال کاخ واقع است بوسیله چند پله به محوطه بیرون کاخ مربوط می‌شود اما ایوان بزرگ شرقی به تالار مرکزی و قسمت‌های دیگر بنا ارتباط دارد و در دو طرف این بنا دو اتاق باریک با طاق گهواره‌ای قرار دارد که مقابل هم قرار نگرفته‌اند. استفاده از فیلپوش برای قرار گرفتن گنبدها روی بنا به وضوح دیده می‌شود. برای تقویت گنبدهای مدور از گوشواره استفاده شده علاوه بر این شیوه، استفاده از ستون‌ها را به عنوان محافظ سقف در اتاق‌ها دیده می‌شود. همچنین تپه‌ها و ناهمواری‌های زمین‌های مجاور نشانگر ابنیه‌ای است که در اطراف کاخ بنیاد بوده‌است. روی هم رفته نقشه کاخ سروستان شیوه بسیار بدیع و جالب معماری عهد ساسانی را به نمایش می‌گذارد. برخی از پژوهشگران معماری ساسانی، با توجه به تکنیک پیشرفته‌تر در طرحی کلی و جزئیات بنا آن را متعلق به اواخر دوران ساسانی می‌دانند و معتقدند که ساخت این بنا یکی از نخستین قدم‌ها در جهت سبک ساختمانی ویژه‌ای بود که معماری گوتیک را می‌توان تحقق نهایی آن دانست.
قلعه گبری
در ارتفاعات شمالی سروستان موسوم به کوه قلات، آثار قلعه‌ای به چشم می‌خورد که از سنگ و ملات گچ ساخته شده‌است. نحوه ساخت و موقعیت مکانی، حاکی از آن است که خصوصیات تدافعی در این قلعه مد نظر بود. این قلعه شامل حصاری است که در چهار گوشه آن چهار برج قرار داشت. مجموعه‌ای از ساخت و سازهای این حصار ویران شده و بخشی از آن در زیرخاک مدفون است. در ضلع جنوبی این قلعه چاهی در میان صخره‌های سنگی حفر شده که مردم آن را پر از استخوان انسان می‌دانند. سطح زیادی از درون قلعه با سفال‌های نخودی رنگ پوشانده شده که ضخیم و دارای خطوط موازی و هندسی کنده شده هستند و شن به عنوان ماده چسباننده در آن‌ها به کار رفته‌است. تاریخ این سفال‌ها بیشتر به قرون اولیه اسلامی بازمی‌گردد. از نظر قدمت و کاربرد، این مکان را می‌توان با قلعه‌هایی به همین نام در ارتفاعات فراشبند، فیروزآباد، قیر، استهبان، چکاب کربال مقایسه نمود.
قلعه برزو
در شرق سروستان بقایای یک قلعه قدیمی وجود دارد که در اطراف آن بقایای حصار و برج دیده می شود. ظاهرا این مکان مربوط به اوایل دوره اسلامی می باشد.
