قطب الدین محمود بن ضیاء الدین مسعود بن مصلح کازرونی شیرازی دانشمند بزرگ ایران در قرن هفتم هجری است.
قطب الدین به سال 634 هجری در شیراز ولادت یافت و از خردی نزد پدربه تحصیل علم طب پرداخت. تا چهارده سالگی همه چیز به خوبی در گذر بود تا اینکه پدر وی از بیماری سختی درگذشت.
مدتی به جای پدر در دارالشفا به مداوای بیماران پرداخت. تا سن 24 سالگی در شیراز بود و بعد از آن برای ادامه تحصیل شیراز را ترک کرد. در ابتدا راهی مراغه شد و به خدمت خواجه نصیرالدین طوسی رسید، سپس به اصفهان رفت، پس از آن عازم بغداد و قونیه شد.
در قونیه شاگردان وی و استادان با مشاهده معلومات وی به او لقب "علامه" دادند و از این زمان به بعد به علامه قطب الدین شیرازی معروف شد. به خواهش معین الدین پروانه، وزیر معروف سلجوقیان منصب قضاوت دو شهر معروف سیواس و ملاطیه را پذیرفت. در سال 681 ه.ق به عنوان سفیر صلح به سفارت مصر رفت و به جنگ بین ایلخانان مغول و فرمانروایان مسلمان مصر پایان داد.
پس از آن با اصراراز قضاوت استعفا داده، به تبریز رفت و تا پایان عمر که چهارده سال به طول انجامید در انزوا مشغول کتابهایش گشت. در فلسفه بر حکمت اشراق سهروردی شرحی روان نوشت به طوریکه بعدها مورد استفاده بزرگان فلسفه از جمله ملاصدرا قرار گرفت. شرحی بر بخش سوم کتاب مفتاح العلوم به نظم در سی و دو هزار بیت به رشته تحریر درآورده است.
علاقه علامه به زبان فارسی باعث شد تا چهار کتاب از بهترین آثار خود را به زبان و خط فارسی بنویسد، مانند دائره المعارف علمی به نام "دره التاج لغره الدباج"، تحفه شاهی، نهایه الادراک و رساله اختیارات. وی رباب را با مهارت می نواخت و در بازی شطرنج استاد بود. از خط خوب بهره کافی داشت و شعرهای وی به زبانهای عربی و فارسی بسیاری از اهل ادب را متحیر می ساخته است.
قطب الدین 76 سال زندگی کرد و در ماه رمضان سال 710 ه.ق در تبریز وفات یافت.
بنا به وصیت وی او را در قبرستان چرنداب به خاک سپردند.