بنیاد فارس شناسی شهرستان آباده

شهرستان آباده

قدمت شهر آباده به پیش از هزار سال می رسد اما توسعه و ترقی آن تقریبا از زمانی که کریم خان زند شیراز را پایتخت ایران کرد شروع شد. آثار قلعه ای قدیمی مانند قلعه ی کهنه، قلعه ی نارنجی، قلعه شیراز هنوز هم در اطراف این شهر دیده می شود. آباده را قبایل گرجه ای و پرندی بنا کردند اما اهمیت و اعتبار آن به دوره کریم خان زند باز می گردد. ظاهراً به دستور او بود که این شهر آباده نامیده شد. به دلیل استقرار در مسیر کوچ (ییلاق-قشلاق) ایل قشقایی حایز اهمیت است.

آباده شهری در استان فارس و مرکز شهرستان آباده است. این شهر با ۵۹،۱۱۶ نفر جمعیت، دهمین شهر پرجمعیت استان فارس و چهارمین شهر پرجمعیت نیمه‌ی شمالی استان به شمار می‌رود. آباده در سال ۱۳۹۷ به عنوان شهر جهانی منبت انتخاب شد. شهرستان آباده در شمالی‌ترین نقطه استان فارس قرار دارد. این شهر در یک روز و به‌طور هم‌زمان با شهر یزد تبدیل به شهرستان شده و گفته شاهدان عینی مسئولین وقت دولت رضا شاه ابتدا فرمانداری آباده را افتتاح کردند و سپس اقدام به تأسیس فرمانداری یزد کرده‌اند. از شمال و غرب به استان اصفهان، از جنوب به صفاشهر و از شرق به استان یزد متصل است. این شهرستان در فاصله ۲۷۰ کیلومتری شمال شیراز، ۲۰۰ کیلومتری جنوب اصفهان، ۱۹۰ کیلومتری جنوب غربی یزد و ۵۲۸ کیلومتری جنوب شرقی شهرکرد قرار دارد. وسعت جغرافیایی آباده ۶۰۵۲ کیلومتر مربع است که حدود ۱۱ درصد کل مساحت استان را به خود اختصاص داده‌است. آب و هوای منطقه را می‌توان تحت تأثیر مرتفع بودن منطقه و قرار نگرفتن در پیشکوه‌های داخلی زاگرس و همچنین عدم وجود کوه‌های بلند و مرتفع، دوری از بادهای باران‌آور غربی، از نمونه‌های آب و هوای نیمه کوهستانی دسته‌بندی کرد. میانگین بارندگی سالانه آن حدود۱۲۰ میلی‌متر و میزان بارش سالانه آن حدود ۲۰۰ میلی‌متر است که در ردیف نواحی خشک کشور جای می‌گیرد. این شهرستان جزء مناطق سردسیر می‌باشد و از مناطق نیمه خشک استان فارس به‌شمار رفته و زمستانی سرد و تابستانی خنک و خشک دارد. در حال حاضر ۱۱۱ واحد صنعتی در گروه‌های مختلف صنایع غیر فلزی، غذایی و بهداشتی، نساجی، پوشاک و چرم، شیمیایی و … در این شهرستان وجود دارد که جمعیتی حدود ۱۴۲۵ نفر را به‌طور مستقیم به کار مشغول کرده‌است. بزرگترین واحد صنعتی شهرستان از نظر اشتغال و سرمایه‌گذاری کارخانه سیمان آباده می‌باشد که اولین طرح سیمان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بوده و تمام مراحل طراحی، نصب و راه اندازی آن به دست مهندسین باکفایت ایرانی انجام گرفته‌است. بدون تردید یکی از مزیتهای نسبی شهرستان آباده وجود ذخایر غنی معدنی می‌باشد به‌طوری‌که بخش معدن شهرستان آباده در مقایسه با شهرستان‌های استان فارس از نظر وجود مواد کانی از کیفیت خوبی برخوردار است. در حال حاضر ۲۵ واحد معدنی در شهرستان آباده فعالیت می‌نمایند که عمده‌ترین مواد معدنی موجود در این واحدها عبارتند از خاک نسوز، سنگ نما، خاکهای صنعتی، سنگ آهک و منگنز. همه ساکنان شهرستان آباده و نواحی پیرامون آن، پیش از ورود اسلام به ایران، زرتشتی بودند و در زمان صفویه به مذهب تشیع گرویدند. هم‌اکنون تمامی ساکنان غیر از تعدادی از شهروندان کلیمی که از اصفهان به این شهر آمده‌اند، شعیه دوازده امامی هستند.

جاذبه های گردشگری

آتشکده ایزدخواست (چهار طاقی ساسانی)
تیمچه صرافان آباده
کاروانسرای خان خوره
قلعه ی ایزد خواست
کاروانسرای ایزد
قصربهرام گور
عمارت کلاه فرنگی
منطقه شکار ممنوع بصیران
برای اطلاعات بیشتر به بخش جاذبه های گردشگری مراجعه گردد