شهرستان خنج
در شهرستان خنج نوع آب و هوا زمستانی معتدل و بهاری زود هنگام را بوجود می آورد. درختان نخل که در تمام طول سال سرسبز هستند در اواخر زمستان طراوت خاصی را به منطقه می بخشد وجود آب انبارهایی با شکل ظاهری زیبا در مسیر راه اطراف و درون خنج جلوه دیگری به این شهرستان می دهد.
شهرستان خُنج یکی از شهرستان‌های استان فارس ایران است. مرکز این شهرستان، شهر خنج است. جمعیت این شهرستان بر پایه سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۴۱٬۳۵۹ تن بوده‌است. این شهرستان دارای وسعتی بیش از ۵۰۰۰ کیلومتر مربع و ۴۱٬۳۵۹ نفر جمعیت (آمار سال ۱۳۹۵) است. امکانات و صنایع این شهرستان شامل: شرکت نوشابه‌سازی خنج نوشینه، موزائیک سازی، ۲کارخانه سنگ‌شکن، سده گاز خنج، کارخانه خوراک دام، کارخانه قند خنج، نیروگاه ۱۰۰۰مگاواتی در دست ساخت و۲۵۰۰ هکتار نخلیات، ۳۰۰هکتار مرکبات و ۱۸رشته قنات، بیش از ۱۱۰۰ حلقه چاه است و دارای منابع عظیم گاز است.
پیشینه تاریخی
خنج دارای بیش از ۲۰۰۰ سال دیرینگی و ده‌ها اثر گرانسنگ باستانی از روزگار هخامنشی و ساسانی است. هُنگ در فارسی باستان به معنای گوشه و بیغوله بوده‌است. این نام در این موضوع بازتاب می‌یابد که خنج همواره دارای خانقاه‌ها و گوشه نشینان زیادی بوده‌است. «ناحیه خنج» از قریه بغرد تا کوره پانزده فرسخ، و عرض آن از تنگ باد تا چاه مینا ۹ فرسخ است. بلوک جرمشت از ناحیه خنج به لطافت هوا و فراوانی شکار مشهور است. خنج را در اصل «خُنگ» یا «هُنگ» به ضم خاء و سکون نون کاف فارسی به معنی کُنج و گوشه نوشته شده‌است. در قدیم شهر خنج دارای شش هزار خانه مسکونی بوده‌است. همچنین دارای مساجد، کاروانسرا، مدارس، حمام‌ها، عمارت خیریه بوده‌است. از صحن جامعش و گچ بری رواق آن توصیف زیادی شده‌است. خنج در حدود ۱ یا ۲ قرن پیش حدود ۲۰۰۰۰۰ نفر جمعیت داشته که متأسفانه این جمعیت در پی بیماری‌هایی که در نظر مردم آن زمان (دَردهِ) به معنای دردی مبهم که در واقع همان سرخک امروزی است و عواملی از جمله جنگ‌ها و نا امنی‌ها از ۲۰۰۰۰۰ به ۲۰۰ نفر می‌رسد، تعداد انبوه گورستان‌های بسیار قدیمی و قبرهایی که فقط چند سنگ به دور آن قرار دارد گویای این موضوع می‌باشد، تعداد زیادی از این جمعیت که در صد زیادی از آنان کودکان و نوجوانان بوده‌اند بر اثر بیماری مذکور از جمعیت خنج کاسته شده و تعداد اندکی از آنان به منظور دور شدن از جنگ و درگیری به چند کیلومتری جنوب مشهد نقل مکان کرده‌اند که امروزه ده کوچکی به نام خنج و با همان لهجه خنجی در آن جا قرار دارد.
بناهای زیر ازجمله بناهای ثبت شده در آثار باستانی استان فارس می‌باشد که قدمت آن‌ها به قرن هفتم هجری می‌رسد
مقبره شیخ حاجی محمد.
مقبره کاکا مخرالدین (واقع در مسجد کاکا فخر الدین).
مقبره شیخ شعیب خنجی.
مقبره شیخ عفیف الدین و شیخ قاضی حسن که در یک مکان هستند.
سر درمسجد جامع ساخته شده از سنگ و ملات آن زمان که الان به صورت دو ستون بزرگ و بلند در مسجد جامع قرار دارد.
منار دانیال که نیمی از آن طی سال‌های اخیر فرو ریخته‌است و قدمت آن به بیش از ۸۰۰ سال نیز می‌رسد.
آتشکده محلچه (قبل از ورود اسلام)
در مقبره شیخ حاجی محمد سنگهایی قدمتی در ابعاد مختلف وجود دارد که بر روی آن‌ها آیاتی از قرآن کریم با خطی که با خط امروزی متفاوت و به راحتی قابل خواندن نیست اما بسیار مرتب، حک شده‌است.
مقبره کاکا مخرالدین (واقع در مسجد کاکا فخر الدین).
مقبره شیخ شعیب خنجی.
مقبره شیخ عفیف الدین و شیخ قاضی حسن که در یک مکان هستند.
سر درمسجد جامع ساخته شده از سنگ و ملات آن زمان که الان به صورت دو ستون بزرگ و بلند در مسجد جامع قرار دارد.
منار دانیال که نیمی از آن طی سال‌های اخیر فرو ریخته‌است و قدمت آن به بیش از ۸۰۰ سال نیز می‌رسد.
آتشکده محلچه (قبل از ورود اسلام)
در مقبره شیخ حاجی محمد سنگهایی قدمتی در ابعاد مختلف وجود دارد که بر روی آن‌ها آیاتی از قرآن کریم با خطی که با خط امروزی متفاوت و به راحتی قابل خواندن نیست اما بسیار مرتب، حک شده‌است.
مردم
شهرستان خنج، بر اساس سرشماری رسمی سال ۱۳۸۵، تعداد ۴۰۲۹۶ نفر و شهر خنج، ۲۰۰۱۲ جمعیت داشته‌است.
مردم خنج دو گروه ترک و فارس هستند. فارس های خنج به زبان اچمی با گویش خنجی و دین فارس های خنج اسلام و مذهب مردم خنج از اهل سنت از شاخه شافعی هستند، یعنی از پیروان امام محمد ادریس شافعی هستند. و ترک های این شهرستان از ایل قشقایی هستند و به زبان ترکی قشقایی سخن می گویند و از شیعه هستند.
مردم خنج دو گروه ترک و فارس هستند. فارس های خنج به زبان اچمی با گویش خنجی و دین فارس های خنج اسلام و مذهب مردم خنج از اهل سنت از شاخه شافعی هستند، یعنی از پیروان امام محمد ادریس شافعی هستند. و ترک های این شهرستان از ایل قشقایی هستند و به زبان ترکی قشقایی سخن می گویند و از شیعه هستند.
کوچ عشایر
شهرستان خنج با 850 هزار هكتار مرتع كه 67 درصدآن مورد استفاده دام عشاير است در فصول پاييز وزمستان همه ساله پذيراي 2700 خانوار از عشاير طوايف و تيره هاي مختلف قشقایی با بيش از 350 هزار راس دام است.
پیشینه تاریخی خنج در لغت‌نامه دهخدا
خنج. [خ ُ] (اِخ) نام یکی از دهستان‌های شش گانه بخش مرکزی شهرستان لار بوده‌است بحدود و مشخصات زیر: شمال :دهستان بیدشهر و بنارویه و افرز از شهرستان فیروزآباد، جنوب دهستان‌های اردو بیرم، خاور دهستان حومه لار، باختر دهستان علامرودشت بخش کنگان. این دهستان در شمال باختری بخش واقع و در شمال آن کوهستان لیتو و در جنوب آن کوه گوگردی قرار گرفته. هوای آن گرم و خشک و آب مشروب آن از رودخانه قره آغاج و قنات و چاه و چشمه است. زراعت این دهستان بیشتر دیم است. محصولات آن عبارتند از: غلات و خرما و برنج و پنبه و تنباکو و کنجد و لبنیات. شغل اهالی زراعت و گله داری و کسب و صنایع دستی معموله قالی و گلیم بافی است. این دهکده از۴۰ آبادی بزرگ و کوچک تشکیل شده و تعداد نفوس آن در حدود ده هزار نفرند و قراء مهم آن عبارتند از: سه ده؛ بیخومه بیغرد؛ تخته، سلف آباد؛ گرهشت؛ گورده؛ زنگ و مهمله؛ هفتوان. مرکز دهستان قصبه خنج است و طایفه عمله از ایل قشقائی در آن محل سکنی دارد.
جاذبه گردشگری
آب انبار حاج محمد اسماعیل
آب انبار شیخ
آرامگاه شیخ محمد ابونجم
مسجدجامع
مناره شیخ دانیال
آتشکده محلچه
برای اطلاعات بیشتر به بخش جاذبه های گردشگری مراجعه گردد
آب انبار شیخ
آرامگاه شیخ محمد ابونجم
مسجدجامع
مناره شیخ دانیال
آتشکده محلچه
برای اطلاعات بیشتر به بخش جاذبه های گردشگری مراجعه گردد
