شهرستان داراب
نام شهر داراب برگرفته از داریوش دوم (داراب) می‌باشد. البته روایت‌های گوناگونی در این مورد وجود دارد. داراب یکی از شاهان ایران در شاهنامه فردوسی است، که پدر دارا (داریوش سوم هخامنشی) شناخته می‌شود.
با توجه به تاریخ سنتی ایران، داراب با داریوش دوم هخامنشی همسان انگاشته می‌شود. آخرین امیر دارابگرد درعصر اشکانیان پیری نام داشته و پس از وی اردشیر بابکان بر این شهر تسلط می‌یابد و سپس با کنترل سراسر ایران امپراتوری ساسانی را تأسیس می‌نماید. از این جهت دارابگرد نخستین مقر حکومتی ساسانیان بوده‌است. دارابگرد در عصر ساسانیان اهمیت فراوانی داشته‌است و بیشنه آثار تاریخی این شهرستان متعلق به این دوره می‌باشد. ضرابخانه بزرگی نیز در دارابگرد دایر بوده که در دوران اسلامی فعال بوده‌است.
پیشینه تاریخی
شهر داراب در زمان‌های گذشته دارابگرد نامیده می‌شد و از کهن‌ترین شهرهای ایران و جهان محسوب میگردد قدمت این شهر براساس مطالعات باستان‌شناسی به هزاره‌های پنجم و ششم قبل از میلاد مقارن با عصر سفال نخودی باز میگردد تپه‌ها و تل‌های ماقبل تاریخی پیرامون شهر بیانگر این موضوع می‌باشند این شهر برمبنای شواهد تاریخی در دوران هخامنشیان به صورت مدور بنا میگردد و به عنوان مهم‌ترین شهر آبادان شرق فارس در دشت بزرگی بنا می‌شود و علت مدور بودن شهر اهمیت حفاظت از آن بوده است براساس روایت فردوسی طوسی بانی این شهر داراب شاه (دارای بزرگ) است که در ادبیات ایرانی و اسلامی از وی به عنوان داریوش بزرگ یاد می‌شود. شهر به صورت مدور در میان دشت بزرگی ایجاد شده است و پیرامون آن کَندَگ یا خندق بزرگی برای حفاظت از شهر ایجاد نموده‌اند. بسیاری از محققین اعتقاد دارند این شهر از تأسیسات عصر هخامنشی محسوب میگردد. شهر دارابگرد در عصر ساسانی به عنوان مقر اردشیر بابکان سرسلسله این خاندان از اهمیت و اعتبار ویژه‌ای برخوردار میگردد. به عقیده اصطخری شهر دارابگرد سومین ولایت بزرگ پارس بوده است. یکی از بزرگ‌ترین ضرابخانه‌های پارس در شهر دارابگرد ایجاد شده بود. این شهر در دوران اسلامی نیز اهمیت خود را هم‌چنان حفظ می‌نماید و یکی از مهم‌ترین ولایات پارس محسوب می‌شده است.
شهر داراب همیشه با نام روحانی مبارز آیت الله نسابه همراه است و در تمام شهرهای ایران و حتی در پشت کامیون‌ها نیز جمله "یا جد نسابه " نشانه دارابی بودن است. داراب بزرگان زیادی را در طی سالیان دراز به جهان معرفی نموده از عارف نامی ملا احمد دارابی گرفته تا حکیم سید نورالدین دارابی که هر دو در قرون ۱۴ و ۱۵ می‌زیسته‌اند. از رجال سالیان نه چندان دور می‌توان به شاعر فولکوریک و شهردار اسبق داراب حسین آزما و محمد معمارزاده (که ایشان باعث و بانی انجمن خیریه المهدی می‌باشد)-اردلان سرفراز (نویسنده ترانه‌های خواننده‌های بزرگی هم‌چون دالمند و شهرام احمدی)-حاج کاظم گودرزیان (مؤسس صندوق خیریه ایثار داراب) و نظریه‌پرداز ریاضی استاد رحمت الله جعفری… بنا بر زندگی‌نامه استاد رحمت ا.. جعفری نظریه‌پرداز ریاضی در سال ۱۳۰۹ در شهرستان داراب به دنیا آمد. تحصیلات ابتدائی و دبیرستان را در داراب سپری نمود سپس در کنکور دانشسرای مقدماتی شیراز شرکت نمود و پس از دو سال تحصیل، در سال ۱۳۳۰ معلم آموزش و پرورش داراب گردید. هم‌زمان با تدریس در کنکور دانشسرای عالی شرکت و موفق شد به عنوان رتبه اول کنکور قبول و به مدت ۴ سال در دانشسرای عالی تهران تحصیل و در سال ۱۳۴۰ موفق به اخذ درجه لیسانس گردد. نامبرده حدود ۴۰ سال در دبیرستان‌های داراب، تربیت معلم و دانشگاه آزاد اسلامی تدریس نموده و گذشته از کتاب‌های (از کنکور تا دانشگاه دوجلد) و ابتکارات ریاضی و خودآموز ریاضی پنجم ابتدائی، مکمل روش‌های ریاضی، روش‌های نوین ریاضی، ریاضیات پایه یک، آموزش ریاضی دوره سه ساله راهنمایی، تلاش خستگی‌ناپذیری را برای گسترش دانش ریاضی داشته است.
موقعیت جغرافیایی
داراب به شهرستان‌های زرین‌دشت، استهبان، نیریز، فسا لارستان و استان هرمزگان هم‌جوار است. وسعت شهرستان داراب حدود ۷٬۵۰۰ کیلومتر مربع و ارتفاع آن از سطح دریا ۱٬۱۸۰ متر می‌باشد.
باستان‌شناسی
براساس پژوهش‌های باستان‌شناسی قدمت این منطقه که در گذشته دارابگرد نامیده می‌شده است به هزاره پنجم قبل از میلاد (عصر سفال نخودی و مقارن با تمدن سیلک ۲ کاشان) می‌رسد. تپه‌ها و تل‌های باستانی مناطق مادوان و خسویه ازجمله آثار زیستگاه‌های انسانی در دوران ماقبل تاریخ در ناحیه دارابگرد می‌باشند. بنای شهر کهن دارابگرد که آثار آن در ۷ کیلومتری جنوب شهر کنونی داراب قراردارد، بر اساس شواهد موجود به اوایل دوران هخامنشیان می‌رسد.
هخامنشیان و اشکانیان
برمبنای روایات تاریخی و نوشته مورخین و نویسندگان متقدم مانند طبری، حمزه اصفهانی، یعقوبی، ثعالبی، بلعمی، ابن اثیر و… شهر دارابگرد توسط دارای بزرگ که در ادبیات پهلوی و اسلامی از وی به نام داریوش بزرگ یادشده ایجاد می‌شود شهر قدیم دارابگرد در دوران هخامنشیان منطقه‌ای آبادان و پررونق بوده‌است. ظاهراً این منطقه تحت حکومت آریامنه قرار داشته‌است. در دوران سلوکیان و اشکانیان ولایت دارابگرد دارای حکومت نیمه مستقلی بوده که پادشاهان آن از حاکم پارس اطاعت می‌کرده‌اند. نام آخرین امیر دارابگرد در عصر اشکانیان پیری یا تیری بوده‌است و اردشیر بابکان سرسلسله ساسانیان در نزد وی پرورش می‌یابد.
ساسانیان
آخرین امیر دارابگرد درعصر اشکانیان پیری نام داشته و پس از وی اردشیر بابکان بر این شهر تسلط می‌یابد و سپس با کنترل سراسر ایران امپراتوری ساسانی را تأسیس می‌نماید. از این جهت دارابگرد نخستین مقر حکومتی ساسانیان بوده‌است. دارابگرد در عصر ساسانیان اهمیت فراوانی داشته‌است و بیشنه آثار تاریخی این شهرستان متعلق به این دوره می‌باشد. ضرابخانه بزرگی نیز در دارابگرد دایر بوده که در دوران اسلامی فعال بوده‌است.
ورود اسلام
این منطقه در سال ۲۳ هجری توسط سپاهیان مسلمان فتح می‌شود و حکومت آن در اختیار سرداران عرب و سپس در کنترل خاندان شبانکاره قرار می‌گیرد. پس از ورود اسلام این شهر تا قرن پنجم هجری قمری، همواره آبادان بوده‌است.
سلجوقیان
در سده پنجم هجری و به دلیل تهاجم گسترده سلجوقیان دچار آسیب و ویرانی می‌شود و اهالی به ناحیه جدیدی در شرق شهر فعلی به نام تنگ رمبه کوچ می‌نمایند و پس از حمله مجدد سلاجقه به ناحیه جدید و تصرف قلعه مستحکم رمبه که با دسیسه سلاجقه صورت گرفت، اهالی به ناچار به محل فعلی داراب عزیمت می‌کنند.دارابگرد
حمله مغولان
شهر فعلی نیز در دوران ایلخانان مغول و تیموریان مورد حمله قرار می‌گیرد و خسارات زیادی می‌بیند.
صفویان و زندیان
اما در عصر صفویه با توجه حکام وقت و قرارگرفتن اراضی این شهر تحت عنوان «اراضی خاصه» رو به آبادانی می‌گذارد و به نوشته منابع تاریخی این دوره یکی از پنج وزیرنشین فارس محسوب می‌شده‌است. این شهر تا دوران زندیه از ولایات مهم فارس بوده‌است.
قاجار
درعصر قاجار شهر داراب به دلیل دارا بودن اراضی وسیع و حاصلخیز مورد توجه حکام ایالتی قرارمی گیرد با استقرار ایلات ترک و عرب در اطراف این شهر به صحنه منازعات و درگیری‌های حکومت و ایلات تبدیل می‌شود و از این رهگذر دچار صدمات جدی میگردد و از توسعه و پیشرفت بازمی‌ماند.
جاذبه های گردشگری
آب انبار مُرز
آتشكده آذرخش (مسجد سنگی)
آتشکده آذرجو
آتشکده تنگ چک چک
قصر دختر
چهار طاقی های کرسیا
مسجدجامع داراب
آرامگاه سیدعلاء الدین حسن پیرمراد
آرامگاه شاهزاده ابوالقاسم معروف به امام زاده
شهرقدیم دارابگرد
نقش برجسته شاپور
قصر کیامرث
تل سیاه
تل ریگی
گردشگاه آب بند
برای اطلاعات بیشتر به بخش جاذبه های گردشگری مراجعه گردد
آتشكده آذرخش (مسجد سنگی)
آتشکده آذرجو
آتشکده تنگ چک چک
قصر دختر
چهار طاقی های کرسیا
مسجدجامع داراب
آرامگاه سیدعلاء الدین حسن پیرمراد
آرامگاه شاهزاده ابوالقاسم معروف به امام زاده
شهرقدیم دارابگرد
نقش برجسته شاپور
قصر کیامرث
تل سیاه
تل ریگی
گردشگاه آب بند
برای اطلاعات بیشتر به بخش جاذبه های گردشگری مراجعه گردد
