شهرستان فسا
فسا (به پارسی میانه: پسا) یکی از شهرهای استان فارس و مرکز شهرستان فسا است. فسا سومین شهر بزرگ استان فارس است و با ۱۱۰٬۸۲۵ تن جمعیت، دومین شهر پرجمعیت نیمه‌ی جنوبی و چهارمین شهر پرجمعیت استان به‌شمار می‌رود.
قدمت این شهر دست کم به زمان هخامنشیان برمی‌گردد که در آن زمان نام این شهر پسه یا پسا بوده که به فسا تبدیل می‌شود. فسا به شهر گندم معروف است. شهرهای سروستان، داراب، جهرم و استهبان در همسایگی فسا قرار دارند. این شهر در جاده شیراز به کرمان و شیراز به بندرعباس واقع شده است. همین اصل فسا را به شهری استراتژیکی و پررونق تبدیل کرده‌است.
گویش
زبان مردم فسا فارسی است و لهجه آنها در طول زمان به فارسی سلیس تبدیل شده است. در برخی از روستاها هنوز هم کلمات و اصطلاحات و کلمات پهلوی قدیم تلفظ می‌شود.
موقعیت
قرار گرفتن در مسیرهای اصلی شیراز به بندرعباس، این شهر را از یک موقعیت راهبردی برخوردار کرده‌است و همچنین شهرستان فسا محل تلاقی دو مسیر ریلی شیراز نی ریز گل‌گهر و شیراز فسا بندرعباس است. فرودگاه فسا نیز از دیگر موقعیت‌های راهبردی این شهرستان است. بلندترین نقطه این شهرستان خرمن‌کوه در کنار روستای کچوییه می‌باشد که ۳۲۲۰ متر ارتفاع دارد.
رصدخانه و مرکز علمی شهرداری فسا
رصد خانه و مرکز علمی شهرداری فسا، به عنوان بزرگترین رصد خانه آماتوری جنوب ایران با سال تأسیس ۱۳۷۸ در وروری فسا از سمت شیراز و بر فراز تپه باستانی کدیوری واقع شده‌است. این مجموعه شامل اتاق تلسکوپ، اتاق افلاک نما و سالن برگزاری کلاس‌های آموزشی است. گروه نجوم این مرکز در سال ۱۳۸۶ به عنوان «برترین گروه نجوم کشور» و در سال‌های ۸۵٬۸۶و۸۷ به عنوان «قوی‌ترین گروه رویت هلال ماه» در کشور شناخته شد و در همین راستا چندین رکورد جهانی و ملی را به ثبت رسانده‌اند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ثبت اختراع دستگاه‌های ردیاب خورشیدی برای صفحات فتو و لتائیک، لیزر خورشیدی، دستگاه تراش و آینه تلسکوپ توسط یکی از اعضای رصدخانه
ثبت پدیده نادر گذر سیاره زهره از مقابل خورشید به عنوان مهم‌ترین رخداد نجومی سال ۲۰۱۲ در ۱۷ خرداد ۱۳۹۱
علاوه بر این، گروه نجوم فسا به عنوان یکی از قوی‌ترین گروه‌های استهلال کشور هر سالِ جهت رویت ماه‌های رمضان و شوال به مناطق مرتفع در کشور از جمله ارتفاعات خرمن‌کوه و دنا اعزام می‌شود.
ثبت اختراع دستگاه‌های ردیاب خورشیدی برای صفحات فتو و لتائیک، لیزر خورشیدی، دستگاه تراش و آینه تلسکوپ توسط یکی از اعضای رصدخانه
ثبت پدیده نادر گذر سیاره زهره از مقابل خورشید به عنوان مهم‌ترین رخداد نجومی سال ۲۰۱۲ در ۱۷ خرداد ۱۳۹۱
علاوه بر این، گروه نجوم فسا به عنوان یکی از قوی‌ترین گروه‌های استهلال کشور هر سالِ جهت رویت ماه‌های رمضان و شوال به مناطق مرتفع در کشور از جمله ارتفاعات خرمن‌کوه و دنا اعزام می‌شود.
پتروشیمی
پتروشیمی فسا ازمجتمع های پتروشیمی و کارخانه های صنعتی است که به منظور تولید و بازار یابی مجاز، صدور محصولات پتروشیمی،ذخیره، صادرات،واردات و تبدیل مواد پتروشیمی و شیمیایی و فرآورده های فرعی و مشتقات ذیربط آنها احداث گردیده است. (این پتروشیمی احداث نشده است)
کشاورزی
فسا از نظر کشاورزی شهری پررونق است. از نظر تولید گندم رتبه اول کشور ایران را داراست به‌طوری‌که فسا را شهر گندم می‌دانند. با توجه به آب و هوای مناسب، وجود نخل‌های گرمسیری و درختان گردو و باغات مرکبات از قبیل پرتقال، نارنگی، انار، پسته، بادام، گردو و نارنج در این شهر متداول وبه‌طور گسترده‌است. کشت پنبه نیز در فسا رونق فراوان داشته‌است.
محصولات و سوغات
کماچ یا همان نان فسایی و نان کنجدی، شاخص‌ترین ارمغان و اصلی‌ترین سوغات شهرستان فسا محسوب می‌شود که به دلیل طعم مطبوع و شیرینی کم، توجه بسیاری از مسافرین را که از این شهرستان گذر کرده یا از آن بازدید می‌کنند، به خود جلب می‌کنند. گلیم، گبه، جاجیم،لیموترش، پرتقال، نارنج، نارنگی، انار، گردو، پسته، پسته کوهی(بنه) و صنایع دستی از دیگر سوغاتی‌های این شهر هستند.
جاذبه های گردشگری
آتشکده سنگی (تنگ کرم)
آتشکده غمپ فسا
کاروانسرای میان جنگل
کاروانسرای براشلو
امامزاده زاهد (ع)
سنگ قبر سلمان
تل ضخاک
برای اطلاعات بیشتر به بخش جاذبه های گردشگری مراجعه گردد
آتشکده غمپ فسا
کاروانسرای میان جنگل
کاروانسرای براشلو
امامزاده زاهد (ع)
سنگ قبر سلمان
تل ضخاک
برای اطلاعات بیشتر به بخش جاذبه های گردشگری مراجعه گردد
