شهرستان پاسارگاد به مرکزیت سعادتشهر، در شمال استان فارس و در 120 کیلومتری شیراز قرار دارد و با میانگین ارتفاع حدود 1760 متر از سطح دریا و 1813 کیلومتر مربع وسعت دارای موقعیت کوهستانی می باشد.
این شهرستان از شمال به شهرستان های خرم بید و آباده، از غرب به شهرستان های اقلید و مرودشت، از جنوب به شهرستان مرودشت و از شرق به شهرستان ارسنجان محدود می باشد و دارای آب و هوای معتدل مدیترانه ای با زمستان های نسبتا سرد و تابستان های معتدل می باشد.
پیشینه تاریخی (زبان – فرهنگ و آداب و رسوم)
این شهر دارای پیشینه تاریخی بسیار کهن میباشد. تغییرنام این شهر در طول تاریخ باعث گردیده پیشینه تاریخی آن ناشناخته بماند. نام این شهر در لوحهای گلی باروی تخت جمشید، کمینوش و در فارسنامه ابن بلخی کمه ذکر شدهاست. پس از آن کمین نام داشت که این نام هماکنون نیز استفاده میشود چنانچه سعادتشهر را کمین و روستاهای توابع را با پسوند کمین نامگذاری میکنند از قبیل اکبرآباد کمین، علیآباد کمین، قوام آبادکمین و … سعادت شهر تاقرن حاضر نامهای زیادی را بر خود دیدهاست از آن جمله اکلیدک، کلیدک یا کلیلک (در زمان قاجار), سعادت آباد در زمان پهلوی و سعادتشهر در حال حاضر. بعضی افراد به اشتباه نام انگبین یا انگبون به لهجه محلی یا عنگوون به املا غلط یکی از نامهای آن میدانند که البته این نام، نام علیآباد کمین بودهاست که در حال حاضر یکی از ۵ محله کنونی آن شهر میباشد.
با توجه به کاوشهای انجام شده در تنگ بلاغی و کشف کاخ شاهی در آن محل و نیز کشف وسایل تهیه شراب و فراوردههای انگور (کاشت و تهیه فراوردههای انگور پیشه تاریخی مردمان سعادت شهر بوده و هست) و دانستن سیر تغییر در موقعیت جغرافیایی سعادت شهر در طول تاریخ از سمت تنگ بلاغی به سمت مکان فعلی وجود قبرستانهای تاریخی از جمله قبرستان سنگی و نیز قبرستانی با قدمت بیش از هفتصد سال در باغات تخریب شده اطراف محله نایگرد که سنگهای آن توسط روستاییان جهت شالودهسازی استفاده میشدهاست و متأسفانه تمامی آثار آن در حال از بین رفتن میباشد و نیز بقایای تل کوشکک که هنوز هم بدون هیچ زحمتی میتوان در آنجا تکههای سفال و بقایای انسانی را یافت بیانگر این مطلب میباشد که شهر قدیم کمه در پهنهای به وسعت بین مکان فعلی، تل کوشکک و نایگرد بودهاست و احتمالاً تل کوشکک در کرانه باختری ورودی جنوبی سعادت شهر بقایای حصار و باروی قدیمی آن یا معروفترین بنای آن میباشد.
ویژگیهای تاریخی
شهرستان پاسارگاد از لحاظ قدمت تاریخی دارای پیشینهای بسیار کهن است. آثاری از عصر نوسنگی در آن پیدا شده که به عصر هخامنشی بر میگردد. مهمترین آثار دوران هخامنشی مجموعه پاسارگاد است که در ۲۱ کیلومتری شمال شهر سعادت شهر قرار دارد. با توجه به تحقیقات انجام شده از کتب معتبر، این بخش در طول تاریخ نامهای جدیدی را از قبیل: کمه (خانه شاه)، کهمر: (کوه مهر)، کمین: (کمینگاه سلاطین) کلیددک یا کلیلک: (کلید گشودن فتح دروازه فارس)، سعادت آباد و سعادت شهر در حال حاضر شهرستان پاسارگاد را به خود اختصاص دادهاست.
جاذبه های گردشگری
کاروانسرای قوامآباد (شاه عباسی سیوند)
کاروانسرای مظفری
بقعه امام زاده حسین(ع) و زائر سرا
بقعه امامزاده سلطان کرم(عقیل)
بقعه شاه مردان
مجموعه میراث جهانی پاسارگاد
آرامگاه کوروش بزرگ
کاخ اختصاصی
کاخ بارعام
کاخ دروازه
آبنماهاي باغ شاهي
برج سنگي
برای اطلاعات بیشتر به بخش
جاذبه های گردشگری مراجعه گردد