شهرستان کوه چنار
شهرستان کوهچنار یکی از شهرستان‌های باختری استان فارس به مرکزیت شهر قائمیه است. براساس سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، این شهرستان ۵۴٬۸۷۶ نفر جمعیت دارد و بیستمین شهرستان پرجمعیت استان فارس به شمار می‌رود.
شهر قائمیه نیز با دارا بودن جمعیتی برابر با ۲۶٬۹۱۸ نفر (۱۳۹۵) بیستمین شهر پرجمعیت استان فارس و سومین شهر پرجمعیت غرب استان است. این شهرستان در محور مواصلاتی استان‌های فارس، بوشهر، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد و تقاطع شهرهای شیراز، بوشهر، یاسوج، اهواز و کازرون واقع شده‌است. این شهرستان از دو بخش مرکزی و کوهمره نودان که پیشتر جزئی از شهرستان کازرون بودند؛ تشکیل شده‌است.
وجه تسمیه
کوه چنار ترکیبی از دو نام «کوهمره نودان» و «چنارشاهیجان» است.
شهرستان کوه چنار از دیدگاه تاریخی
آثار تاریخی و باستانی یافت شده در این خطه سبز حکایت از تاریخ کهن این سرزمین دارد. از جمله این آثار نقش برجسته تنگ قندیل واقع در روستای قندیل درغرب شهر قائمیه است که توسط شاهپور اول ساسانی ساخته شده و صحنه ازدواج شاهپور اول ساسانی با ملکه آذر آناهیتاست که در پشت سر شاپور نقش موبد موبدان(کرتیر) حجاری شده است و پادشاه در حال اهدای گل به ملکه است. این اثر تنها نقش برجسته ای است که نقش زن از آن عهد در آن وجود دارد به همین خاطر اهمیت بسیار فراوانی دارد . این اثر فاخر به شماره ۴۵۳۹در تاریخ ۱۳مرداد ۱۳۸۵به ثبت ملی رسیده است. وجود این اثر به همراه اشیا و سکه های بدست آمده در بعضی از روستاهای این منطقه(مانند سکه های زمان ساسانیان یافت شده در حفاری پی مسجد روستای تل انجیر) و همچنین نقش برجسته های تنگ چوگان و آثار باستانی شهر بیشاپور واقع در ۷کیلومتری جنوب شهر قائمیه بیانگر این حقیقت است که با توجه به آب و هوای مناسب و زمین جلگه ای خوب و وجود رودخانه های پر آب آن عهد دشت چنارشاهیجان جهت کشاورزی و دام پروری ساسانیان در این خطه زیست می نموده اند. تنگه چوگان وروستاهای آن تا سال ۱۳۶۸زیرمجوعه بخش کوهمره نودان بوده اند (این روستاها در ۳کیلومتری شهر نودان هستند)که به یکباره در آن سال از این بخش جدا و به بخش مرکزی کازرون الحاق گردیده است (اثار بیشاپور و روستاهای تنگه چوگان در ۲۷کیلومتری شهر کازرون واقع می باشند).
روستای سمغان بخش چنارشاهیجان نیز یکی از پایگاه های ساسانیان بوده است سه مغان (مغ نام روحانیون زردشتی بوده است) سه روحانی زردشتی بوده اند که بنای شهری را در این مکان گذاشته اند که بسیار موقعیت خاص و جالبی به لحاظ جغرافیایی در جنگ داشته است . بعدها در زمان نادر شاه افشار این شهر توسط وی به دلیل مخالفت حاکم وقت سمغان با ایشان به آتش کشیده شده و ساکنان به اردکان فارس و برخی دیگر شهرستانها مهاجرت کرده اند. هم اکنون مناظر باغات انجیر و انگور سمغان از جاذبه های فوق العاده گردشگری کوهچنار بشمار میروند.
دوسیران روستایی بر روی تپه های زاگرس در جنوب شرق شهر نودان واقع شده و دارای تاریخ پیش از اسلام میباشد. آثار تاریخی ساسانیان و الواح با خط کوفی مربوط به سالهای ابتدایی ورود دین اسلام به ایران زمین و لهجه خاص دوسیرانی کنونی سکنه آن که محققان و زبانشناسان آن را از منشا زبان پهلوی میدانند و قبرستان قدیم و شیرهای سنگی آن و دالان های معروف به چهار صفه و آثار دوره ساسانیان همه و همه حکایت از تاریخ شگرف این روستای زیبای کوهچنار دارد.
به گواه تاریخ شناسان مشهوری همچون دکتر محمودآبادی استاد دانشگاه اصفهان تنگه ابوالحیات کوهچنار محلی است که در آن آریو برزن سردار بزرگ لشکر هخامنشیان در آنجا نبردی خونین با سپاه جنگی اسکندر مقدونی انجام داد و تلفات سنگینی بر آنها وارد نمود ولی در نهایت متاسفانه اسکندر پیروز شد و تخت جمشید را به آتش کشید. آتشکده روستای عبدویی بخش کوهمره نودان کوهچنار واقع درمیان دو روستای کلانی و عبدویی نشان دیگری از حیات پیروان زردشتی در قبل از ظهور اسلام در این خطه دارد . قدمت عبدویی را حدود ۱۴۰۰سال تخمین زده اند.کتیبه های خط کوفی روستای گاوکشک بخش کوهمره نودان مربوط به سده های ۶و۷هجری قمری نشان از آن دارد که بعد از ورود اسلام نیز این دیار حیات داشته است .در فارسنامه ناصری از کوهمره نودان به نام های کوهمره پشت کوه و یا فشقویه نام برده شده است. آثار بدست آمده در روستای گاوکشک نیز قدمتی حدود ۱۰۰۰سال را نشان میدهد. چشمه رنجان واقع در دامنه کوه قبله نودان بخشی از آب رودخانه شاپور را تشکیل میداده که در پایین دست در معبد آناهیتای شهر تاریخی بیشاپور(پایتخت زمستانه ساسانیان) وارد می گردیده است.
تاریخ معاصر کوه چنار
تاریخ معاصر سرزمین کوهچنار نیز پر از اصالت و تمدن و مردانگی است.کوهمره ای های دلیر و دشت برمی ها دارای تاریخی شفاف درنبرد با استعمار انگلیس هستند. مبارزات آنها به سرکردگی شکرالله خان کلانی و ۳۰۰تفنگچی کوهمره ای در هنگامه جنگ جهانی اول که در نبرد مشهور خان خویس در دشت ارژن و خان زنیان کنونی انگلیسی ها و سربازان هندیشان را زمین گیر و مستاصل نمودند بسیار مشهور است. آن ها در کنار برادران لر و ترکشان که در لشکر صولت الدوله قشقایی بودند به همراه لشکر ناصر دیوان کازرونی که اصالتا از لرهای بختیاری بود(ایشان از بستگان حسین قلی خان بختیاری و مادرشان از خویشان امیر عضدوله دیلمی بودند) جنگ های بسیاری را بر انگلیسی ها تحمیل کردند و رشادت های فراوانی از خود نشان دادند. در شهر قائمیه اقوام لر از زاگرس بالادست کهگیلویه و بویراحمد، ممسنی و ایل دشمن زیاری در کنار ترکان قشقایی وطایفه بزرگ آهنگر و جمعیتی از کوهمره ای ها زندگی میکنند. در انقلاب شکوهمند اسلامی نقش کوهچناری ها بسیار برجسته و هویدا بوده است آنها با حملات خود به ژاندارمری های شاهی و همچنین تظاهرات ضد شاه بیعت خود را با امام راحل علنی کرده بودند. در جنگ تحمیلی کوهچنار با اهدای ۲۲۰شهید و حدود ۱۵۰جانباز و ۳۰ آزاده دین خود را به ایران اسلامی ادا کرده اند. جوانان همیشه در صحنه کوهچنار در دفاع از حرم حضرت زینب نیز ۲شهید رشید تقدیم اسلام نمودند.
جاذبه های گردشگری
نقش برجسته تنگ قندیل
برای اطلاعات بیشتر به بخش جاذبه های گردشگری مراجعه گردد
برای اطلاعات بیشتر به بخش جاذبه های گردشگری مراجعه گردد